NTN Snow & More 2018/2019 nr 2

BUTY NARCIARSKIE Buty dla narciarza zjazdowego mogą mieć nawet cztery klamry, sięgać pod kola- no, być maksymalnie zabudowane i sztyw- ne. Mają zapewniać maksymalną kontrolę i „trzymanie” stopy podczas zjazdu. W bu- cie zjazdowym stopa nie rusza się, bo ruszać się nie powinna. Dlatego też taki but musi być dobrze docieplony, żeby po prostu nie było nam zimno. Zupełnie inaczej jest z butami skitouro- wymi. But do aktywności 50/50 powinien być niższy, miększy, lżejszy i mniej ocieplo- ny od buta zjazdowego. Obecnie buty do skitourowego wędrowania mają najczęściej dwie, rzadziej trzy, a czasami nawet tylko jedną klamrę. No i są dużo, dużo lżejsze. Wbucie skitourowym jest jeszcze coś,czego nie ma w butach zjazdowych, a mianowicie magiczny przełącznik. Każdy but skitouro- wy ma dwa tryby – „walk” i „ski”. W try- bie „ski” buty są sztywne i pochylone jak buty zjazdowe. Za to do podchodzenia słu- ży tryb „walk”. Uwalniamy w nim cholew- kę buta i możemy (a właściwie powinniśmy móc) chodzić niczym w butach trekkingo- wych. Od tego, jak jest skonstruowany tryb „walk”, zależy, czy skitoury będą dla nas przygodą w terenie, czy maszynką do mięsa dla naszych stóp. Producenci podają coraz częściej dwa parametry. Jednym z nich jest zakres ruchomości w trybie „walk” podany w stopniach (czasami to nawet 60 stopni), a drugi to sztywność buta w trybie „ski”, czyli tak zwany flex. Flex do butów skito- urowych powinien mieć wartość 90–120, bo wartości 120 i więcej to już sztywność butów zjazdowych. Zasada jest taka, że im wyższa wartość flexu, tym buty będą bar- dziej freeride’owo zjazdowe i będą mia- ły trzy lub cztery klamry, a im niższa jego wartość, tym buty będą bardziej nadawa- ły się do aktywności 50/50. Z ruchomo- ścią butów jest dokładnie odwrotnie. Im większa ruchomość w stopniach, tym buty będą bardziej 50/50 i wygodniejsze do wę- drowania, za to oferujące mniejszą kontro- lę przy zjeździe. Będą też miały jedną lub dwie klamry. Sam botek jest o niebo mniej zaizolowany niż w bucie zjazdowym. Nic dziwnego, w trybie „walk” stopa nie dość, że się spoci, to jeszcze wytworzy sporo tar- cia podczas podchodzenia. To właśnie wte- dy dochodzi do wielu bolesnych otarć i od- parzeń. Dlatego też but do skitouringu nie powinien być ciasny i superdopasowany do stopy, tylko ciut większy, dokładnie tak jak w bucie turystycznym, inaczej stopa od ru- chu nieco spuchnie. SKARPETY Nieważne, czy interesuje nas aktywność 50/50 czy 80/20 – jedno jest pewne, będzie- my podchodzić. A skoro tak, to potrzebu- jemy zupełnie innych skarpet niż do zjaz- dów. Skarpety skitourowe są cieńsze, mniej ciepłe, ale za to wszystkie strefy, gdzie bę- dzie występowało tarcie, mają wzmocnie- nia i warstwę frotte, aby nie obetrzeć stóp. Strefy newralgiczne ze wzmocnieniami to pięta, kostki oraz cały wierzch stopy, gdzie przebiega język botka. Używanie ciepłych skarpet zjazdowych do skitouringu często kończy się zapoceniem stopy na podejściu, odparzeniami i bolesnymi bąblami. BIELIZNA Analogicznie jak ze skarpetami jest z bielizną termiczną. Do aktywności poza MASA Ciężar sprzętu w narciarstwie resorto- wym w zasadzie nie ma znaczenia, a na- wet bywa atutem, za to przy aktywnościach poza trasą każdy zbędny gram to istny kosz- mar.Tu nie ma wyciągów ani utwardzonego śniegu. Każdy gram sprzętu dostaje się pod górę dzięki sile naszych mięśni. Niewielkie nawet wzniesienie, kopny głęboki śnieg, sil- ny wiatr czy inne przeciwności z każdym krokiem wysysają z nas siły witalne. Tu na- prawdę każdy gram się liczy, a dobry sprzęt skitourowy to sprzęt lekki. O ile sama nar- ta zjazdowa może ważyć nawet ponad 3 kg, o tyle wyczynowa narta może ważyć nawet poniżej 1 kg. Redukowanie masy dotyczy każdego, ale to absolutnie każdego sprzętu skitourowego, czyli butów, wiązań, odzieży, plecaków, kasków itd. 52 SKITOURING